ଭଗବାନ ରାମ ଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ କିପରି ହୋଇଥିଲା? ସେହି ବିଷୟରେ ଆଜି ଆମେ ଆପଣଙ୍କୁ କହିବାକୁ ଯାଉଛୁ । ପଦ୍ମ ପୁରାଣରେ ଲିପିବଦ୍ଧ ହୋଇଥିବା କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ଅନୁଯାୟୀ ଦିନେ ଜଣେ ବୃଦ୍ଧ ସାଧୁ ଭଗବାନ ଶ୍ରୀ ରାମଙ୍କ ଦରବାର ରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲେ । ଏବଂ ତାଙ୍କୁ ଏକୁଟିଆ ଆଲୋଚନା କରିବାକୁ ଅନୁରୋଧ କରିଥିଲେ ।
ସେହି ସାଧୁଙ୍କ ଡାକ ଶୁଣି ଭଗବାନ ରାମ ତାଙ୍କୁ ଏକ କୋଠରୀକୁ ନେଇଗଲେ । ଏବଂ ସାନଭାଇ ଲକ୍ଷ୍ମଣଙ୍କୁ ଫାଟକରେ ଜଗାଇଥିଲେ । ସାଧୁ ଜଣଙ୍କ ଏହା ସର୍ତ୍ତ ରଖିଥିଲେ ଯେ ଆମ କଥାବାର୍ତା ଯେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଶେଷ ହୋଇନାହିଁ, ମଝିରେ ଯଦି କେହି ଆସେ ସେ ମୃତ୍ୟୁ ଦଣ୍ଡ ପାଇବ, ରାମଙ୍କୁ ସ୍ୱୟଂ ଦେବାକୁ ପଡିବ ।
ଏହା ପରେ ଶ୍ରୀରାମ ସେଇଆ ହିଁ କଲେ ଭାଇ ଲକ୍ଷ୍ମଣ ଙ୍କୁ ବାହାରେ ଜଗାଇଥିଲେ ଏବଂ କହିଥିଲେ ଯେ ଯଦି କେହି ତାଙ୍କ ଏବଂ ସେହି ସାଧୁଙ୍କ ଆଲୋଚନାକୁ ବିଚଳିତ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରନ୍ତି, ତେବେ ସେ ନିଜେ ତାଙ୍କୁ ମୃତ୍ୟୁଦଣ୍ଡ ଦେବେ । ଲକ୍ଷ୍ମଣ ତାଙ୍କ ବଡ ଭାଇଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଅନୁସରଣ କରି ଦୁହେଁ ସେହି କୋଠରୀରେ ଏକୁଟିଆ ରହି ବାହାରେ ନିଯେ ଜଗି ରହିବାକୁ ଲାଗିଲେ ।
ସେହି ବୃଦ୍ଧ ସାଧୁ ବିଷ୍ଣୁଲୋକଙ୍କଠାରୁ ପଠାଯାଇଥିବା କାଳଦେବଙ୍କ ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ କେହି ନଥିଲେ । ଯେ ପ୍ରଭୁ ରାମଙ୍କୁ ଜଣାଇବାକୁ ପଠାଯାଇଥିଲା ଯେ ପୃଥିବୀରେ ସେମାନଙ୍କର ଜୀବନ ସମାପ୍ତ ହୋଇଛି ଏବଂ ବର୍ତ୍ତମାନ ସେମାନଙ୍କୁ ନିଜ ଦୁନିଆକୁ ଫେରିବାକୁ ପଡିବ । ସମୟ ହୋଇ ଆସିଲାଣି ।
ସେହି ସମୟରେ ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ହଠାତ୍ ଋଷି ଦୁର୍ବାଶା ଦ୍ୱାର ନିକଟକୁ ଆସିଲେ । ସେ ଭଗବାନ ରାମଙ୍କୁ ଭେଟିବାକୁ ଲକ୍ଷ୍ମଣଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କରିଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ସେ ଶ୍ରୀ ରାମଙ୍କ ଆଦେଶ ପାଳନ କରି ମହର୍ଷି ଦୁରବାଶାଙ୍କୁ ଭିତରକୁ ଯିବାକୁ ବାରଣ କରିଥିଲେ ।
ଋଷି ଦୁରବାଶା କ୍ରୋଧ ପାଇଁ ସର୍ବଦା ଜଣାଶୁଣା । ଲକ୍ଷ୍ମଣଙ୍କ ବାରମ୍ବାର ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ ଉପରେ ଋଷି ଦୁରବାଶା କ୍ରୋଧିତ ହେଲେ ଏବଂ ସେ କହିଥିଲେ, ଯଦି ତୁମେ ମୋତେ ଭିତରକୁ ନ ଯାଅ, ମୁଁ ରାମଙ୍କୁ ଅଭିଶାପ ଦେବି । ଏହା ଶୁଣି ଲକ୍ଷ୍ମଣ ବିଚଳିତ ଭୟା ଭୟ ହୋଇଗଲେ । ସେ ବୁଝିପାରିଲେ ନାହିଁ କି ତାଙ୍କ ଭାଇଙ୍କ ଆଦେଶ ପାଳନ କରିବେ ନା ତାଙ୍କୁ ଅଭିଶାପରୁ ରକ୍ଷା କରିବେ ।
ଲକ୍ଷ୍ମଣ କେବେବି ଚାହୁଁ ନଥିଲେ ଯେ ତାଙ୍କ ବଡ଼ ଭାଇ ତାଙ୍କ ଯୋଗୁଁ କୌଣସି କ୍ଷତି ହୁଅନ୍ତୁ । ତେଣୁ ଲକ୍ଷ୍ମଣ ମୃତ୍ୟୁଦଣ୍ଡ ଭୋଗିବାକୁ ସ୍ଥିର କଲେ ଯାହା ଦ୍ୱାରା ଶ୍ରୀ ରାମ ଋଷୀ ଦୁର୍ବଶାଙ୍କ ଅଭିଶାପରୁ ରକ୍ଷା ପାଇପାରିବେ । ଏହାପରେ ଲକ୍ଷ୍ମଣ କୋଠରୀ ମଧ୍ୟକୁ ପ୍ରବେଶ କରିଥିଲେ ।
ଏହା ପରେ ଲକ୍ଷ୍ମଣ କୋଠରୀ ଭିତରକୁ ପ୍ରବେଶ କଲେ । ଲକ୍ଷ୍ମଣଙ୍କୁ ଦେଖି ପ୍ରଭୁ ରାମ ଏକ ଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱରେ ପଡ଼ିଗଲେ । ବର୍ତ୍ତମାନ ଗୋଟିଏ ପଟେ ତାଙ୍କର ବଚନ ଯୋଗୁଁ ବାଧ୍ୟ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ ଅନ୍ୟ ପଟେ ନିଜ ଭାଇ ପ୍ରତି ଭଲପାଇବା ହେତୁ ସେ ନିଜକୁ ଅସହାୟ ମନେ କରୁଥିଲେ । ସେତେବେଳେ ପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀ ରାମ ଲକ୍ଷ୍ମଣଙ୍କୁ ମୃତ୍ୟୁଦଣ୍ଡ ଦେବା ପରିବର୍ତ୍ତେ ରାଜ୍ୟ ତଥା ଦେଶ ବାହାରକୁ ଯିବାକୁ କହିଥିଲେ ।
ସେହି ଯୁଗରେ ଦେଶ ବାହାରକୁ ଆସିଥିଲା, ଏହାକୁ ମୃତ୍ୟୁଦଣ୍ଡ ସହିତ ସମାନ ବିବେଚନା କରାଯାଉଥିଲା । କିନ୍ତୁ ତାଙ୍କ ଭାଇ ରାମଙ୍କ ବିନା ଗୋଟିଏ ମୁହୂର୍ତ୍ତରେ ବଞ୍ଚି ନଥିବା ଲକ୍ଷ୍ମଣ ଏହି ଜଗତ ଛାଡି ସାରୁ ନଦୀକୁ ଯାଇ ନିଜ ଶରୀର ଛାଡିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲେ । ଯେତେବେଳେ ସେ ଏ ବିଷୟରେ ଜାଣିବାକୁ ପାଇ ପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀରାମ ଦୁଖିତ ହେଲେ ।
ଏହା ପରେ ଭଗବାନ ଶ୍ରୀ ରାମ ସରୋଜ ନଦୀ ଆଡକୁ ପ୍ରସ୍ଥାନ କଲେ । ସେଠାରେ ପହଞ୍ଚିବା ପରେ ଭଗବାନ ଶ୍ରୀ ରାମ ନଦୀ ଭିତରକୁ ଗଲେ ଏବଂ ପରେ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁ କିଛି ସମୟ ପାଇଁ ନଦୀ ଭିତରୁ ଅଦୃଶ୍ୟ ହୋଇଗଲେ । ଶ୍ରୀ ରାମ ନିଜର ମାନବ ରୂପ ତ୍ୟାଗ କରି ତାଙ୍କର ପ୍ରକୃତ ରୂପ ନେଇ ବୈକୁଣ୍ଠ କୁ ଚାଲିଗଲେ ।
